Từng là tuyên ngôn của nữ quyền trong tay Yves Saint Laurent, từng khiến cả Paris choáng váng khi một người phụ nữ dám khoác lên mình dáng vest của đàn ông – giờ đây, chiếc vest trong thời trang nữ lặng lẽ ở trong tủ đồ của phụ nữ 2025 như một thói quen tự nhiên. Không cần ánh đèn sân khấu, không cần lý tưởng chính trị.

Từ Marlene Dietrich đến Le Smoking: chiếc vest và hành trình giải phóng nữ tính

Thập niên 1930, Marlene Dietrich gây chấn động Hollywood khi xuất hiện trong bộ tuxedo đen giữa một rừng váy lụa. Trên màn ảnh, cô là người phụ nữ đầu tiên dám mặc vest như đàn ông – nhưng ánh mắt và dáng đứng lại quá nữ tính để bị nhầm lẫn. Cô không mặc để “giả” đàn ông, mà để tái định nghĩa phụ nữ.

Ba thập kỷ sau, Yves Saint Laurent chính thức hóa hành động nổi loạn ấy bằng Le Smoking – bộ vest dành cho phụ nữ đầu tiên trong lịch sử haute couture. Khi đó, nó là một hành động khiêu khích. Một người phụ nữ mặc vest là một người dám bước ra khỏi vai trò truyền thống, dám cướp lấy quyền lực vốn chỉ dành cho đàn ông.

Thời báo Vogue gọi đó là “revolutionary tailoring”. Còn với Saint Laurent, đó đơn giản là điều hiển nhiên: “Sự thanh lịch không thuộc về giới tính”. Từ đó, vest trong thời trang nữ đi cùng hành trình đấu tranh của nữ giới – từ văn phòng, thảm đỏ đến đường phố.

Gần 60 năm sau, năm 2025, người phụ nữ mặc vest không để chứng minh điều gì nữa. Cô không mặc để nói “tôi cũng có thể”, mà vì cô thích. Vì nó thoải mái, vì nó hợp với tâm trạng, vì nó thuộc về cô – tự nhiên như làn da. Chiếc vest không còn là biểu tượng của quyền lực vay mượn, mà là dấu vết của tự do cá nhân – lặng lẽ, nhưng sâu sắc. Nó không còn là biểu tượng của “phụ nữ mạnh mẽ” – mà của “phụ nữ thật.”

Sàn diễn SS26: Khi vest không còn là “áo giáp” mà là “lớp da” và “câu chuyện”

Trên các sàn diễn Xuân Hè 2026, chiếc vest trở lại không phải như một tấm khiên, mà như một lớp da thứ hai – gần gũi, tự nhiên, có khi nhăn nhúm, có khi mỏng nhẹ đến mức tưởng như tan vào cơ thể.

Ở Saint Laurent SS26, Anthony Vaccarello tiếp tục hành trình giải mã quyền lực nữ tính: những chiếc trench coat mỏng như sương phủ lên làn da trần, vừa che vừa phơi bày. Song song đó, chất liệu da được tôn vinh hết cỡ để khắc họa sự đối lập giữa hai hình ảnh nữ tính và mạnh mẽ của người phụ nữ.

Chanel SS26 với buổi ra mắt đầu tiên của Matthieu Blazy mở màn bằng blazer và suit nam giới – một cú twist đầy tinh tế. Không váy tweed, không corset – mà là những bộ suit phom rộng, vai xuôi, chất vải nhẹ. Blazy dùng vest như ngôn ngữ của tự do: sự đối thoại giữa cổ điển và hiện đại, giữa ký ức Coco Chanel và cảm giác sống thật hôm nay.

Tory Burch nhìn thấy vẻ đẹp trong những điều không hoàn hảo. Vest trong bộ sưu tập SS26 được làm từ linen và wool nhẹ, có nếp gấp, khuy lệch, đường may thô. Nhưng chính sự “sống” đó mới khiến nó sang. Burch muốn “clothes that move with you, not control you” — trang phục phải tự do như người mặc. Một chiếc vest nhàu, vai rũ, không hề làm giảm khí chất; nó chỉ nói rằng người phụ nữ ấy đang thật, không cần chỉnh phẳng cuộc đời mình.

Bottega Veneta dưới thời Louise Trotter lại viết một chương mới cho tailoring bằng những chiếc vest phom rộng, vai xuôi, đi cùng quần suông và áo sơ mi buông lơi. Không còn kiểu suit “perfectly fitted” mang tinh thần quyền lực phô trương; thay vào đó là vest oversized, hơi lệch, có khi buộc áo len ngang vai, đi kèm giày đế mềm — quyền lực nằm ở độ rũ, ở bước đi nhẹ mà chắc, ở cách vest phản chiếu ánh sáng tự nhiên chứ không phải ánh đèn sân khấu.

Maximilian Davis mang đến cho Ferragamo SS26 một khái niệm tailoring rất riêng: Suit lấy cảm hứng từ những năm 1920 – thời kỳ jazz và tự do. Các mẫu vest vải mỏng, cổ sâu, đôi khi mặc trần hoặc phối cùng sơ mi satin, tạo nên sự hòa quyện giữa nam tính và nữ tính. Đó là “speakeasy suiting” – vừa cổ điển vừa gợi cảm.

Điểm chung ở tất cả các show ấy: Vest đã bước ra khỏi định nghĩa “power dressing. Nó không còn là “armor” (giáp trụ), mà là “skin” – một phần mở rộng của cơ thể, của cá tính.

Quyền lực không còn nằm trong vai độn

Điều thú vị là càng ngày, chiếc vest càng… mất cấu trúc. Từ Saint Laurent đến Trotter, từ couture đến local brands, vest không còn giữ vai phồng, eo siết. Nó buông rũ, rộng thùng thình, mềm mại. Nhưng chính trong sự mềm mại đó, người ta lại cảm nhận rõ ràng hơn sự tự tin.

Một chiếc vest phẳng phiu từng là biểu tượng của kiểm soát – mọi thứ phải vừa vặn, gọn gàng, đúng chỗ. Còn chiếc vest hôm nay chấp nhận nếp nhăn, nếp gấp, đường may lộ chỉ – như cơ thể chấp nhận khuyết điểm, như phụ nữ chấp nhận chính mình.

Cũng giống như làn sóng “quiet confidence” đang lan rộng, vest trở thành phiên bản thị giác của tự do: Không cần phô trương, không cần chỉnh tề để được công nhận.

Trong đời sống Việt Nam: “Nữ quyền mềm” và chiếc vest hàng ngày

Nếu ở thập niên 1990, vest ở Việt Nam đồng nghĩa với “phụ nữ thành đạt” – các nữ doanh nhân mặc vest đen, gọn gàng, nghiêm nghị – thì ngày nay, nó lại mang một sắc thái khác: Mềm hơn, tự nhiên hơn, và cũng thật hơn.

Nhìn vào thời trang Việt, những fashionista có tầm ảnh hưởng như Châu Bùi hay Quỳnh Anh Shyn mặc vest lên đồ không còn là điều lạ. Các MC nữ nổi tiếng của Việt Nam như MC Hoàng Oanh hay MC Thanh Thanh Huyền cũng không bó buộc mình trong tà váy nữa, mà có thể tự tin chọn look cá tính hơn cùng vest và blazer. Không phải để thể hiện địa vị, mà để giữ nhịp bản thân. Với họ, vest trong thời trang nữ không che đi cơ thể, mà tôn lên tinh thần – sự tự chủ, linh hoạt, và tự tin trong chính sự thoải mái của mình.

Ở thế hệ Gen Z, chiếc vest lại có một hành trình riêng: trở thành “genderless uniform”. Các bạn trẻ mặc vest với crop top, quần suông, giày thể thao – vừa phi giới tính, vừa phóng khoáng. Không còn câu hỏi “đây là đồ nam hay nữ” – chỉ còn câu trả lời “đây là tôi.”

Đó chính là biểu hiện của nữ quyền mềm: Không gào thét, không cần khẳng định, chỉ hiện diện và sống đúng bản thể.

Khi vest chỉ còn là một mảnh vải mềm - và phụ nữ là chính mình

Chiếc vest từng là ranh giới giữa nam và nữ, giữa “có quyền lực” và “không quyền lực.” Nhưng ranh giới ấy giờ đã tan chảy.

Năm 1966, Le Smoking là một cú đấm vào định kiến. Năm 2025, nó chỉ là một hơi thở nhẹ – nhưng lại vang hơn mọi khẩu hiệu. Phụ nữ hôm nay không mặc vest để chống lại điều gì, cũng không để “thể hiện bản lĩnh” trước ai. Họ mặc để làm việc, để hẹn hò, để dạo phố, để sống.

Chiếc vest không còn là biểu tượng của nữ quyền. Nó là biểu tượng của tự do – thứ tự do được là chính mình.

Trong thế giới nơi mọi thứ đều xoay quanh hình ảnh, chính sự tự nhiên mới là tuyên ngôn mạnh nhất. Vest, vì thế, trở về đúng bản chất của nó: một mảnh vải mềm phủ lên cơ thể, chạm nhẹ vào da, không gò bó, không định nghĩa. Và trong khoảnh khắc ấy, người phụ nữ không còn mang trên vai “trọng trách lịch sử” của giới tính. Cô chỉ là cô – tự tin, mềm mại, và đầy sức mạnh.